फ्लाइट ९३ आफ्नो निर्धारित समयभन्दा ४० मिनेट ढिलो भैसकेको थियो । युनाइटेड एयरलाइन्सको बोइङ ७५७ जहाज न्युयोर्क अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको रनवेमा उडानको पर्खाइमा रहेको थियो ।
अरबी मुलका चार जना मानिसहरू फर्स्ट क्लासको पहिलो ६ पङ्क्तिमा छरिएका थिए । उनीहरूले आफ्नो फर्कने टिकट किनेका थिएनन् ।
अघिल्लो रात उनीहरूले अरबी भाषामा लेखिएको एउटा दस्तावेज पढेका थिए । जसले उनीहरूलाई हरेक लोभबाट आफूलाई अलग गर्न, संघर्षका लागि आफूलाई बलियो बनाउन, र मृत्युवरण गर्ने प्रतिज्ञा दोहोर्याउँदै बारम्बार ईश्वरलाई सम्झन निर्देशित गरेको थियो ।
टम म्याकमिलन आफ्नो किताब ‘फ्लाइट ९३ : द स्टोरी, द आफ्टरमाथ एण्ड द लेगेसी अफ अमेरिकन करेज’मा लेख्छन्, ‘यति सूक्ष्म तयारीका बाबजुत अल-कायदाले उडानमा ढिलाइ पनि हुन सक्छ भन्ने सम्भावनाको बारेमा सोचेको थिएन । उनीहरूको यो योजना पहिलोपटक १९९६ मा अफगानिस्तानका पहाडहरूमा बनाइएको थियो र त्यसपछिका धेरै वर्षहरूमा त्यसमा परिमार्जन गरिएको थियो ।’
विमान अपहरणका लागि छानिएका चार उडानहरू त्यस बिहान ७:४५ देखि ८:१० को बीचमा उडान हुने तय भएका थिए । विमानको टेकअफ भएको १५ मिनेटभित्रै अपहरण गर्ने कुरा पनि तय गरिएको थियो।
यदि अलकायदाका पूर्वनिर्धारित सबै कुरा योजना अनुसार समयमै काम भएको भए, एक-एक गर्दै ती चारवटा विमानहरू अमेरिकाका प्रमुख भवनहरूमा ठोक्किन्थे र अमेरिकी नेताहरू र सैन्य नेतृत्वलाई सोच्ने समय पनि मिल्दैनथ्यो ।
विमानहरूका ककपिटमा घुसपैठको चेतावनी
नेशनल ट्रान्सपोर्टेशन सेफ्टी बोर्डको रेकर्ड अनुसार, ठीक ८ बजेर ४१ मिनेट ४९ सेकेन्डमा एयर ट्राफिक कन्ट्रोलरले फ्लाइट ९३ का कप्तान जेसन डाल र फर्स्ट अफिसर लेरोए होमरलाई रनवे चारबाट टेकअफ गर्ने निर्देश गरे ।
एक मिनेटपछि, फर्स्ट क्लासमा बसेका जियाद जर्राह, अहमद अल हजनावी, अहमद अल नमी र सईद अल गाम्दीले आफूलाई मिशनको लागि तयार गरे । त्यो मङ्गलबारको दिन थियो । मिति थियो-११ सेप्टेम्बर, २००१ ।
अन्ततः फ्लाइट ९३ ले विमानस्थलको रनवे छाड्यो । सो विमान लगभग खाली थियो । १८२ यात्रु क्षमता भएको विमानमा जम्मा ३३ जना यात्रु थिए ।
ठीक ८ बजेर ४० मिनेटमा एउटा विमान ५०० किलोमिटर प्रतिघण्टाको गतिमा वर्ल्ड ट्रेड सेन्टरसँग ठोक्कियो। त्यसले गगनचुम्बी भवनको ९३औं र ९९ औं तलाबीचमा एउटा ठूलो प्वाल बनायो ।
त्यसको १७ मिनेटपछि, ९ बजेर ३ मिनेटमा अर्को विमानले दक्षिणी टावरलाई ठक्कर दियो । अनि बल्ल अमेरिकी प्रशासनलाई अमेरिकामाथि हमला भइरहेको थाहा भयो ।
९ बजेर १९ मिनेटमा युनाइटेड फ्लाइटका सूचक एड बेलिंगरले त्यस क्षेत्रमा उडिरहेका १६ वटा विमानहरूलाई पहिलो चेतावनी जारी गरे, ‘ककपिटमा हुनसक्ने घुसपैठको लागि सावधान रहनुहोस् । न्यूयोर्कमा दुईवटा विमान ट्रेड सेन्टर भवनसँग ठोक्किएका छन्।’
उडानका रेकर्डहरूले देखाए अनुसार फ्लाइट ९३ लाई यो सन्देश ९ बजेर २४ मिनेटमा प्राप्त भएको थियो । ९ बजेर २६ मिनेटमा क्याप्टेन डालले बेलिंगरलाई जवाफ दिए, ‘एड, पछिल्लो सन्देश पुष्टि गर्नुहोस् त ।’
त्यसको ठीक दुई मिनेटपछि, ९ बजेर २८ मिनेटमा, फ्लाइट ९३ को ककपिटको ढोका बाहिर केही आवाज सुनियो।
सेप्टेम्बर ९, २०११ मा आक्रमण भएपछि वर्ल्ड ट्रेड सेन्टरको तस्वीर ।
एयर ट्राफिक कन्ट्रोलरले आवाज सुने
टाउकोमा रातो स्कार्फ बाँधेका चारै जना अपहरणरहरू झटपट आफ्ना सीटबाट उठे । उनीहरू ९ बजेर २८ मिनेटमा ककपिटमा प्रवेश गरे ।
त्यस कुराको सबैभन्दा ठूलो प्रमाण यो थियो कि ठीक त्यही समयमा विमान ३० सेकेन्डभित्रै ६८० फिट तल झर्यो ।
त्यही बेला क्लीभल्याण्डको एयर ट्राफिक कन्ट्रोलरले उक्त विमानका पाइलटले बोलेको आवाज सुने, ‘मे डे….गेट आउट अफ हियर।’
अपहरको नेतृत्व गरेका जियाद जर्राह ।
३० सेकेन्डपछि फेरि त्यही वाक्य तीनपटक सुनियो, ‘गेट आउट अफ हियर।’ अर्थात् यहाँबाट बाहिर निस्क ।
पृष्ठभूमिमा संघर्षको दबिएको आवाज पनि सुनिन्थ्यो । हुनसक्छ डाल वा होमरले जानाजानी माइक्रोफोनको बटन दबाइराखेका थिए, ताकि जमिनमा रहेका व्यक्तिहरूलाई ककपिटमा के भइरहेको छ भन्ने थाहा होस् ।
मिचेल जुकौफ आफ्नो किताब ‘फल एन्ड राइजः द स्टोरी अफ ९/११’ मा लेख्छन्, ‘अर्को ९० सेकेन्डमा, क्लीभल्याण्ड एयर ट्राफिक कन्ट्रोलरका जोन वर्थले विमानसँग सम्पर्क गर्न सातपटक प्रयास गरें तर कुनै जवाफ आएन । केही बेरमा उनलाई यसको कारण थाहा भयो ।’
९ बजेर ३१ मिनेटमा एक अज्ञात व्यक्तिले गहिरो सास फेर्दै अजीव अनौठो तबरले बोल्न थाल्यो ।
यो सन्देश विमानमा बसेका यात्रुहरूका लागि थियो, तर एयर ट्राफिक कन्ट्रोलरहरूले पनि सुने ।
सन्देश थियो, ‘महिला तथा सज्जन वृद्ध । क्याप्टेन यहाँ छन् । कृपया सबैजना बस्नुस्, बसिरहनुहोस् । हामीसँग बम छ ।’
त्यतिबेलासम्म जियाद जर्राहले फ्लाइट ९३ नियन्त्रणमा लिइसकेका थिए ।
जब अनाडिलेझैं गरेर विमान तल झार्न थालियो
त्यसपछि जर्राहले फ्लाइट ९३ लाई वाशिङ्टनको दिशामा मोडे । ९ बजेर ३९ मिनेटमा विमानलाई ४० हजार फिटको उचाइमा लग्यो र त्यसपछि जहाज चलाउनै नजानेको मान्छेले जस्तै गरी विमानलाई तल झार्न थाल्यो ।
यसअघि, ९ बजेर ३३ मिनेटमा ककपिटमा रहेको एक महिलाको आवाज सुनियो, ‘कृपया, कृपया, कृपया… कृपया, कृपया मलाई नमार्नुस्…हे भगवान ।
सम्भवतः त्यो आवाज फर्स्ट क्लासकी महिला चालक दल सदस्य डेबी वेल्श वा वान्डा ग्रिनको हुनसक्ने अनुसन्धानकर्ताहरूको अनुमान छ ।
अनुसन्धानकर्ताहरुका अनुसार सेप्टेम्बर ११ का सबै चार विमानहरूमा भएको आक्रमण महिला क्रू सदस्यहरूमाथिको हिंसाबाट सुरु भएको थियो ।
९ बजेर ३५ मिनेटमा फेरि एक महिलाको आवाज सुनियो, जो भन्दै थिइन्, ‘म मर्न चाहन्न ।’
भ्वाइस रेकर्डरको अनुवाद अनुसार, ९ बजेर ३७ मिनेटमा ककपिटभित्र सबै प्रतिरोध समाप्त भइसकेको थियो । एकजना अपहरणकारी सम्भवतः सईद अल गाम्दीको आवाज सुनियो, ‘सब ठीक छ । मैले सक्काएँ ।’
त्यसपछि महिला चालक दल सदस्यको कुनै आवाज सुनिएको थिएन । त्यतिबेलासम्म उनलाई सायद मारिसकिएको थियो ।
सईद अल गाम्दी, जो ककपिटमा जियाद जर्राहसँग बसेका थिए ।
जब यात्रुले विमानबाटै आफन्तलाई अपहरणमा परेको सुनाए
९ बजेर ३९ मिनेटमा जर्राहले उद्घोषण गर्ने दोस्रो प्रयास गरे ।
यसपटक उसको आवाज पहिलाभन्दा बढी नियन्त्रणमा र सम्हालिएको थियो । यो घोषणा पनि एयर ट्राफिक कन्ट्रोलरले सुने, ‘यहाँ क्याप्टेन छ । म तपाईंहरू सबैलाई बसिरहन अनुरोध गर्न चाहन्छु । हामीसँग जहाजमा बम छ र हामी एयरपोर्ट फर्किंदैछौंहा हामीले आफ्ना मागहरु राखेका छौं । त्यसैले कृपया शान्त रहनुस्।’
युनाइटेड एयरलाइन्सको विमानमा यात्रुहरू र चालक दललाई एक विशेष प्रविधि भएको ‘भेरिजोन’ एयरफोनको माध्यमबाट आकाशबाटै पृथ्वीमा कुराकानी गर्ने सुविधा दिइएको थियो ।
विमान अपहरण भएको ३० मिनेटभित्र, त्यसमा सवार १२ यात्रुहरूले २३औं र ३४औं पंक्तिबीच रहेको एयरफोनबाट ३५ पटक घरमा रहेका आफ्ना मान्छेहरुालई फोन गरे । तीमध्ये २० फोनहरू तुरुन्तै विच्छेद भएका थिए भने १५ वटा कल भने सफल भएका थिए ।
यी फोनहरूबाट फ्लाइट ९३ मा त्यस समय के भइरहेको थियो भन्ने धेरै संकेत प्राप्त भए । सबैभन्दा पहिले, ९ बजेर ३० मिनेटमा टम बर्नेटले क्यालिफोर्नियामा आफ्नी पत्नी डिनालाई फोन गरे ।
आफ्नो किताब ‘द ओनली प्लेन इन द स्काई’ मा ग्यारेट एम ग्राफ लेख्छन्, ‘डिनाले सोधिन्, ‘टम, तिमी ठीक छौ ?’ टमले जवाफ दिए, ‘छैन, म ठीक छैन । म त्यो विमानमा छु, जुन अपहरण भएको छ। अपहरणकारीहरूले एक व्यक्तिलाई छुरा हानेका छन् र अहिले हामीलाई भनिरहेका छन् कि विमानमा बम राखिएको छ । तिमीले यस बारेमा प्रशासनलाई सूचित गर।’
यात्रुहरूलाई विमानको पछाडि लगियो
विमानकी परिचारिका स्याण्डी ब्रेडशाले सबैभन्दा पहिले यस विषयमा युनाइटेड एयरलाइन्सलाई सूचित गरिन् । उनले ९ बजेर ३५ मिनेटमा ३३औं पंक्तिबाट सैन फ्रान्सिस्कोको मेन्टेनेन्स कार्यालयलाई फोन गरेर प्रबन्धकलाई भनिन्, ‘आक्रमणकर्ताहरूले ककपिटमा कब्जा गरेका छन् । बाँकी सबै यात्रुहरूलाई विमानको पछाडिको भागमा लगिएको छ ।’
स्याण्डी त्यसको छ मिनेटसम्म फोन लाइनमा रहिन् । प्रबन्धकका अनुसार उनको आवाज आश्चर्यजनक रूपमा निकै संयमित थियो ।
मार्क बिंगम, जसले विमानबाटै आमासँग फोनमा कुरा गरे ।
टम म्याकमिलनले लेख्छन्, ‘यस बीचमा, मार्क बिंगमले आफ्नो आमालाई फोन गरे-‘म मार्क बिंगम बोलिरहेको छु।’
सम्भवतः उनी त्यति दबाबमा थिए कि उनले आफ्नो पूरा नाम भने । उनले भने, ‘म तपाईंलाई भन्न चाहन्छु कि म तपाईंलाई धेरै माया गर्छु । म यस समय सन फ्रान्सिस्को जाँदै गरेको विमानमा छु । तीन जनाले विमानमा कब्जा गरेका छन् । उनीहरूको आफूहरुसँग बम रहेको बताएका छन् ।’
उनकी आमा एलिसले ती मानिसहरू को हुन् ? भनेर सोधिन् । बिंगमले त्यो प्रश्नको जवाफ दिएनन्, अनि भने, ‘तपाईंले ममाथि विश्वास गर्नुपर्छ । मैले भनेका सबै कुरा नितान्त सही छन्।’
जब विमानहरूलाई तुरुन्तै अवतरण गर्न भनियो
त्यसैबीच, क्लीभल्याण्ड एयर ट्राफिकले जियाद जर्राहको आदेश सुनेपछि तुरुन्तै प्रतिक्रिया जनायो, ‘ठीक छ, यो युनाइटेड ९३ हो । बुझ्नुभयो कि तपाईंहरूसँग विमानमा बम छ । जानुहोस् । युनाइटेड ९३ जानुहोस् ।’
तर ककपिटबाट उनीहरूलाई कुनै जवाफ आएन ।
यस बीच, एयर कन्ट्रोलर जोन वर्थको लागि सबैभन्दा ठूलो चुनौती तब आइलाग्यो जब ९ बजेर ४२ मिनेटमा संघीय उड्ययन प्रशासनले अमेरिकी वायु क्षेत्रमा उडिरहेका सबै गैरसैनिक विमानहरूलाई नजिकका विमानस्थलमा अवतरण गर्न आदेश दियो।
त्यसपछि अरु सबै विमानहरू तुरुन्तै अवतरण गर्न लागे । तर, ओहायोको आकाशमा उडिरहेको फ्लाइट ९३ मा यसको कुनै प्रभाव भएन । सो विमान वाशिङ्टन डीसीतर्फ उडिरह्यो ।
अमेरिकनहरूले अब अनुमान गर्न थालेका थिए कि फ्लाइट ९३ कि त ह्वाइट हाउसतर्फ बढिरहेको छ कि त क्यापिटल हिलतर्फ ।
मिचेल जुकौफ लेख्छन्, ‘क्यापिटल हिलमा एक प्रहरी अधिकारी हलमा चिच्याउँदै दौडिए, ‘एउटा जहाज आउँदैछ । बाहिर जानुस् ।’
यो सुनेर त्यहाँ रहेका मानिसहरू खाली खुट्टामा बाहिर दौडिए । खतराको साइरन बज्न थाल्यो। कंग्रेसका केही सदस्यहरू रुखमुनि जम्मा हुन थाले । हतियारले सुसज्जित प्रहरी अधिकारीहरूले अमेरिकी सिनेटका नेताहरूलाई शीत युद्धकालीन बंकरमा पुर्याए ।
प्रतिरोधको योजना
अमेरिकी संसद क्यापिटल हिल, जहाँ विमान ठोक्किन लागेको थियो ।
यसबीच, विमान ४० हजार फिटको उचाइबाट तल झरिरहेको थियो र २० हजार फिटको उचाइमा आइपुगेको थियो।
यसबाट प्रष्ट हुन्थ्यो कि अपहरणकर्ता जियाद जर्राहलाई विमान उडाउनमा कठिनाइ भइरहेको थियो । जर्राह सेप्टेम्बर ११ को जहाज अपहरण काण्डका अपहरणकारी मध्ये एक मात्र त्यस्ता व्यक्ति थिए जससँग पाइलटको कमर्शियल लाइसेन्स थिएन र उनले अन्य मानिसहरूको तुलनामा विमान उडाउने तालिममा कम समय बिताएका थिए ।
यस बीचमा यात्रुहरू बीच अपहरणर्सको प्रतिरोधको योजना बनिरहेको थियो ।
टम म्याकमिलनले लेख्छन्, ‘टम बर्नेटले आफ्नी पत्नी डिनालाई फोनमा बताए कि उनीहरू केही गर्ने योजना बनाइरहेका छन्।’
डिनाले सोधिन्, ‘कसैले तपाईंलाई मद्दत गरिरहेको छ ?’ टमले भने, ‘धेरै जना, हामीसँग एउटा समूह छ।’
अर्का यात्री टेरेमी ग्लिकले आफूहरूले आपसमा कुराकानी गरिरहेको र बम भएको भन्ने व्यक्तिमाथि जाई लाग्ने योजना बनाइरहेको जानकारी गराए ।
आक्रमणका लागि के प्रयोग गर्ने भन्ने योजना पनि उनीहरुले बुनिसकेका थिए । टेरेमीले भने ‘मसँग अझै नास्तासँग आएको बटर नाइफ छ।’
टोड बीमरले पनि लिजा जेफरसनलाई बताए, ‘हामी केही गर्दैछौं, हामीसँग अरु कुनै विकल्प छैन।’
जियाद जर्राहको पासपोर्ट ।
